Aktif egzersiz ve pasif egzersizlerin bilişsel işlevler üzerindeki etkisi
Pasif egzersiz beyin kan akımını artırıyor ve yürütücü işlevleri geliştiriyor, bunun yanında daha aktif egzersiz biçimleriyle aynı bilişsel faydaları sağlıyor.
Psychophysiology dergisinde yayınlanan çalışma, kişinin kol ve bacaklarının dışarıdan bir güç tarafından hareket ettirildiği pasif egzersizlerin beyin sağlığına etkisine odaklanan ilk çalışma oldu.
Çalışmada, 20 dakikalık bir seans boyunca sağlıklı genç yetişkinlerin yürütücü işlevleri egzersizden önce ve sonra ölçüldü. Pasif ve aktif egzersizler sonucunda kalp hızı ve diyastolik kan basıncında bir değişiklik olmaksızın yürütücü işlevlerin aynı miktarda arttığını gördüler.
Yürütücü işlevler, insanların plan yapmasını ve günlük yaşamlarını desteklemesini sağlayan gelişmiş bilişsel yeteneklerdir. Hafif bilişsel bozulmalar yaşayan insanlar, örneğin Alzheimer erken evre hastaları, yürütücü işlevlerinin olumsuz etkilendiğini fark edebilirler.
Daha önceki araştırmalarda, kişinin kendi iradesiyle yaptığı, aktif egzersizlerin beyin kan akımını ve yürütücü işlevleri artırdığı görülmüştür. Pasif egzersizin de bu etkisi bilinmektedir ancak belirgin şekilde daha az sayıda veri mevcuttur. Pasif egzersizin ne olduğunu açıklamak gerekirse, dışarıdan bir güç tarafından kişiye iradesi dışında yaptırılan hareketlerdir.
Prof. Heath: “Pasif egzersiz açısından sonuçları ancak varsayabiliriz, çünkü daha önce böyle bir çalışma yapılmadı.”
Pasif egzersiz sırasında, kişinin kol ve bacakları hareket eder ve kas reseptörleri gerilir. Bu bilgilerin beyne ulaşmasıyla hareket eden bölgelere ve ilişkili beyin bölgelerine daha çok kan gitmesi sağlanır. Her ne kadar pasif egzersizle artan kan akımı miktarı aktif egzersize göre daha az olsa da yürütücü işlevler üzerindeki etkileri benzer olmaktadır.
Prof. Heath: “Bu bulguların sınırlı hareket kabiliyeti olan veya hiç olmayan kişiler için potansiyel etkisi büyük olabilir. Eğer düzenli şekilde yapılırsa, beyne giden kan akımındaki artış ve sonucundaki yürütücü fonksiyon gelişmesi yürütücü işlevler ve beyin sağlığı üzerinde aktif egzersize benzer bir artış sağlayacaktır.”
Daha detaylı çalışmalar egzersiz sonrası faydanın uzun süreli olup olmadığı ve daha farklı yaş gruplarından katılımcılarda da benzer sonuçların görülüp görülmediği araştırılarak yapılabilecektir.
Heath ve ekibi ağırlık taşıma egzersizleri yapamayan, yaralanma geçirmiş ve iyileşme sürecindeki insanlar üzerinde pasif egzersizin büyük bir potansiyeli olabileceğini düşünüyor.
KAYNAK:
– Neuroscience News. Passive Exercise Offers Same Brain Health Benefits as Active Movements.
