Egzersiz, hafıza ve ruh sağlığı arasındaki bağlantılar ortaya çıktı

Egzersizin, bilişsel ve zihinsel sağlığınızı iyileştirebildiği oldukça bilinen bir olgu. Ancak çalışmalar egzersizin tüm biçimlerinin ve yoğunluklarının beyni eşit şekilde etkilemediği yönünde. Yeni bir Dartmouth çalışmasına göre, uzun süre boyunca belirli egzersiz yoğunluklarının hafıza ve zihinsel sağlığın farklı yönleriyle ilişkili.

Scientific Reports adlı dergide yayınlanan çalışmanın sonuçları, egzersizin nasıl optimize edilebileceğine ilişkin bilgiler sunuyor.

Çalışmanın baş yazarı Jeremy Manning, “Ruh sağlığı ve hafıza, günlük hayatımızda yaptığımız neredeyse her şeyin merkezinde yer alıyor. Çalışmamız, farklı fiziksel egzersiz yoğunluklarının zihinsel ve bilişsel sağlığın farklı yönlerini nasıl etkilediğini anlamak için bir temel oluşturmaya çalışıyor.” diyor.

Fitness takibi cihazları egzersiz, hafıza ve ruh sağlığı arasındaki bağlantıları ortaya çıkardı.

Fitness takibi program kullanan 113 kullanıcı üzerinde yapılan çalışmada katılımcılara bir dizi bellek testleri uygulanıyor ve cihazlarında kaydettikleri bir yıl önceki fiziksel aktivite verilerini paylaşmaları isteniyor. Araştırmacılar, daha aktif bireylerin daha iyi hafıza performansına ve zihinsel sağlığa sahip olması gibi genel bir sonuç bekliyorlardı, ancak sonuçlarda bazı ince ayrımlar mevcut.

Egzersiz ve stres

Düşük yoğunlukta egzersiz yapma eğiliminde olan kişiler bazı bellek görevlerinde daha iyi performans gösterirken, yüksek yoğunlukta egzersiz yapan kişiler diğer bellek görevlerinde daha iyi performans gösterdi.

Daha yoğun egzersiz yapan aktif katılımcılar da daha yüksek stres seviyeleri bildirirken, düzenli olarak daha düşük yoğunluklarda egzersiz yapan kişilerde daha düşük kaygı ve depresyon oranları görüldü.

4 farklı bellek performansı

Çalışmada kullanılan dört tür bellek görevi, farklı zaman dilimlerinde katılımcıların yeteneklerinin farklı yönlerini araştırmak için tasarlandı. İki görev grubu “epizodik” belleği (dün yaptığınız gibi otobiyografik olayları hatırlamak için kullanılan aynı tür bellek) test etmeyi amaçlıyordu.

Başka bir görev grubu, “mekansal” belleği- arabanızı nereye park ettiğiniz gibi konumları hatırlamak için kullanılan bellek türünün aynısı- test etmek için tasarlandı.

Son görev grubu ise kavramlar veya diğer anılar arasındaki bağlantıları hatırlama yeteneği olan “ilişkisel” hafızayı test etti.

Bulgular

Önceki yıl boyunca daha aktif olan katılımcılar, genel olarak daha iyi hafıza performansı gösterme eğilimindeydiler ancak yaptıkları aktivite türü ve yoğunluğuna göre iyileşme gösterdikleri bellek türleri farklıydı.

Araştırmacılar, genellikle orta yoğunlukta egzersiz yapan katılımcıların epizodik bellek görevlerinde daha iyi performans gösterme eğilimindeyken, sıklıkla yüksek yoğunluklarda egzersiz yapan katılımcıların uzamsal bellek görevlerinde daha iyi performans gösterdiğini buldular. Nadiren egzersiz yapan katılımcılar, uzamsal bellek görevlerinde daha kötü performans gösterme eğilimindeydiler.

Araştırmacılar ayrıca katılımcıların zihinsel sağlıkları ile hafıza performansları arasındaki bağlantıları da belirlediler. Kendi bildirdiği rapora göre anksiyete veya depresyonu olan katılımcılar, uzamsal ve çağrışımsal bellek görevlerinde daha iyi performans gösterme eğilimindeyken, bipolar bozukluğu olanlar, epizodik bellek görevlerinde daha iyi performans gösterme eğilimindeydi. Daha yüksek düzeyde stres bildiren katılımcılar, çağrışımsal bellek görevlerinde daha kötü performans gösterme eğilimindeydi.

Sonuç

Jeremy Manning, “Fiziksel aktivite, hafıza ve zihinsel sağlık söz konusu olduğunda, ‘yürümek hafızanızı geliştirir’ veya ‘stres hafızanızı incitir’ gibi tek cümlelerle özetlenemeyecek gerçekten karmaşık bir dinamik var” diyor.

Çalışma ekibi ek araştırmalarla, bulgularının bazı heyecan verici uygulamalara sahip olabileceğini söylüyor. Manning, “Örneğin, öğrencilerin bir sınava hazırlanmalarına veya depresyon semptomlarını azaltmalarına yardımcı olmak için bilişsel performanslarını ve zihinsel sağlıklarını iyileştirmeye yardımcı olmak için özel egzersiz rejimleri tasarlanabilir.” ifadelerinde bulundu.

KAYNAK:
– Neurscience News – Fitness Trackers Reveal Links Between Exercise, Memory, and Mental Health – Manning, J. R., Notaro, G. M., Chen, E., & Fitzpatrick, P. C. (2022). Fitness tracking reveals task-specific associations between memory, mental health, and physical activity. Scientific reports, 12(1), 1-12.