Evrensel bir davranış olarak güzelliği artırmak

Çekici olmayı istemek doğal bir insan dürtüsüdür ve birçok insan fiziksel görünüşlerini geliştirmek için küçük ya da büyük eylemlerde bulunur.

Evolution and Human Behavior’da yayınlanan bir çalışma, güzelliği artıran davranışların kültüre, cinsiyete, sosyoekonomik duruma, ilişki durumuna ve daha fazlasına göre nasıl farklılık gösterdiğini araştırıyor.

Çekici olma arzusu dünyanın her yerinde görülür ve zaman içinde var olmuştur. Karşı cins için çekici olmak, evrimsel bir öneme sahiptir ve romantik partnerlerde daha fazla ve daha iyi seçeneklere sahip olmayı teşvik edebilir. Bu nedenle, insanlar fiziksel çekiciliğini artırmak için harekete geçme konusunda uzun bir geçmişe sahiptir. Binlerce yıl önce bu, mücevher olarak deniz kabuklarını takmak gibi görünebilirdi, ancak günümüz dünyasında estetik ameliyat olmak gibi daha modern yollarla ortaya çıkıyor. Günümüzde bile, topluluklar kendini güzelleştirme davranışlarında çeşitlilik sergilemektedir ve bu çalışma bu tutarsızlıkları keşfetmeyi amaçlamaktadır.

Marta Kowal ve meslektaşları yeni çalışmalarında, “Birçok bilim insanı, insanlarda fiziksel çekiciliği artırmayı amaçlayan faaliyetlerin öngörücülerini kapsamlı bir şekilde incelemek için öncelikle Batılı olmayan örnekler üzerinde geniş çaplı bir çalışma çağrısında bulundu” diye yazdı.

“Mevcut çok uluslu araştırma, büyük ölçekli bir küresel araştırmayla ortaklaşa ve ampirik olarak doğrulanmamış güzelliği artıran davranışlarla ilgili diğer birkaç etkili hipotezin yanı sıra evrimsel olarak yönlendirilen hipotezleri test ederek bu temel ihtiyaca hitap etti.”

Araştırmaya kimler dahil edildi?

Araştırmacılar, 93 ülkeden 93.158 yetişkin katılımcının çevrimiçi ortamda doldurdukları anketlerden elde edilen verileri kullandı. Katılımcılar, fiziksel çekiciliklerini artırmak için günde ne kadar zaman harcadıkları da dahil olmak üzere güzelliği artıran davranışlarla ilgili ölçümleri tamamladılar. Ek olarak, katılımcılar cinsiyet rolleri, bireycilik, patojen geçmişi ve demografi ile ilgili ölçümleri tamamladı. Gayri safi yurt içi hafıza ve toplumsal cinsiyet eşitliği gibi bazı ülke verileri de analize dahil edildi.

Bulgular Neler?

1. Hem kadınlar hem de erkekler günde yaklaşık 4 saatini kendini geliştirme davranışına harcıyor.
2. Bu davranışlara, kadınlar erkeklere göre günde ortalama 23 dakika daha uzun süre harcıyor.
3. Kadınlar kendini geliştirmek için makyaj yapmak gibi davranışlarda bulunurken erkekler çekiciliği artırmak için daha yüksek düzeyde egzersiz yapıyor.
4. Bulgular, kadınların ve erkeklerin benzer düzeyde güzellik artırıcı davranışlarda bulunduklarını gösteren önceki araştırmalarla uyumludur.

Kimler daha çok kendini geliştirici davranışlarda bulunuyor?

Kadınlarda yaş grupları: Kadınların kendini geliştirme davranışı, orta yaş civarında düşük bir seviyeye inerken, üreme ve yaşlılık yıllarında bu davranış önemli ölçüde daha yaygınlaşıyor. Araştırmacılar bu bulguyu şöyle açıklıyor “Bunu bir perspektife oturtmak gerekirse, 18 yaşındaki kadınlar görünüşlerini güzelleştirmek için 44 yaşındaki kadınlara göre günde ortalama 63 dakika daha fazla harcarken, 60 yaşındaki kadınlar 44 yaşındaki kadınlara göre günde ortalama 30 dakika daha fazla zaman harcıyor.”

İlişkisi olanlar/olmayanlar: Halihazırda yürüttüğü bir ilişkisi olan insanlar, görünüşlerini geliştirmek için bekar insanlardan daha fazla zaman harcıyorlar. Araştırmacılar bu durumu eş tutma ile ilgili olabileceğini söylüyor.

Kültürel ve bireysel farklılıklar: Sonuçlar aynı zamanda kültürel ve bireysel farklılıkları da ortaya koydu. Beklenen şekilde, cinsiyet eşitliğinin daha düşük olduğu ülkelerden gelen kadınlar ve geleneksel cinsiyet rollerine daha sıkı bağlı kalan kadınlar görünüşlerine daha fazla zaman ayırıyorlardı. Bireycilikte yüksek puan alan kişilerin puanlarının artması bekleniyordu, ancak bireyciliğe karşı kolektivist ülkeler arasında önemli bir fark yoktu.

Boş zaman aktivitesi: Günlük hayatlarında, sosyal medyada dolaşmak veya TV izlemek için daha fazla zaman harcayan bireylerin, muhtemelen medyanın sıklıkla tasvir ettiği gerçekçi olmayan güzellik standartları nedeniyle, güzelliği artıran davranışlara daha fazla zaman ayırma olasılığı daha yüksektir.

Çalışmanın kısıtlılıkları ve güçlü yönleri neler?

Bu çalışma, güzelliği artıran davranışın kültürler arasında daha eksiksiz bir resmine bakmak için önemli adımlar attı. Buna rağmen, dikkat edilmesi gereken sınırlamalar vardır. Bu sınırlılıklardan biri, anketin çevrimiçi olarak uygulanmasıdır ve bu da katılımcıların dikkatsizliğine yol açabilir. Ek olarak, bu çalışmada internete sınırlı erişimi olan veya hiç olmayan kültürler temsil edilmemiştir.

Araştırmacılar, “Bu araştırmanın temel gücü, kültürler arası oluşu ve farklı teorilerin iddialarını tartmaya ve kişinin görünüşünü iyileştirmeyi amaçlayan faaliyetlerdeki varyansı en fazla açıklayan faktörleri incelemeye izin veren geniş örneklem büyüklüğüdür.” dedi.

Sonuçlar nasıl yorumlanıyor?

Kowal ve meslektaşları, “kültürler arası örneklemimizdeki yaklaşık yüz bin kişinin %99’unun, fiziksel görünümlerini geliştirmek için günde 10 dakikadan fazla zaman harcadıklarını” belirterek, “güzelliği artıran davranışın evrensel bir fenomen olduğu” sonucuna vardı.

Son olarak çalışma ekibi, “Güzelliği geliştirme olgusuna ilişkin daha incelikli bir anlayışın, kontrolsüz güzellik arayışının olumsuz etkisine karşı koymak için daha etkili yollar geliştirmeye dönüşebileceğine inanıyoruz” ifadelerinde bulundu.

KAYNAKÇA:
– Emily Manis  (1 November 2022). Massive psychology study provides evidence that beauty-enhancing behavior is a universal phenomenon. PsyPosts.
– Kowal, M., Sorokowski, P., Pisanski, K., Valentova, J. V., Varella, M. A., Frederick, D. A., … & Mišetić, K. (2022). Predictors of enhancing human physical attractiveness: Data from 93 countries. Evolution and Human Behavior, 43(6), 455-474.