Kendini olduğun gibi kabul etmek mi yoksa kendini geliştirmek mi?

Kendi kendini kabul etme ve kendini geliştirme sıklıkla birbirini dışlayan kavramlar olarak görülür. Ruh sağlığı uzmanları, mutlu ve tatmin edici bir yaşam yaratmak için ikisini dengelemenin önemini açıklamaktadır.

Öz kabul, kendini sevmek ve takdir etmekle ilgilidir. Toplumda, bununla ilgili genel kabul gören iki görüş vardır. Biri, kişinin hangi şartlar altında olursa olsun yeterli olduğu sevgi ve mutluluğu hak ettiği yönündedir. Diğeri ise kişinin yeterliliğinin yalnızca X, Y ve Z’yi başardıktan sonra doğru olabilecek bir şey olarak kabul edilmesidir. Fakat bu bakış açısı biraz problem yaratabilir, çünkü değerinizi kanıtlama ihtiyacı olmaksızın var olmanız yerine, başarılarınıza değer katar. Böyle olduğunda ilk olan doğal olarak iyi gibi görünüyor. Ancak bu da aşırıya kaçıldığında, herhangi bir çalışma veya hedefe yönelik çaba, gerçekten yeterli olup olmadığınızı sorgulamanın bir biçimi gibi algılanabilir.

1 Ocak’ta alınan kararlar

Bu iki uç, genellikle yeni yılın başlangıcında alınan kararlar ve yeni başlangıçlar geleneği ile en güçlü şekilde ortaya çıkar. Her gün spor salonuna gitme çağrıları, belirli bir kitap sayısına ulaşma çağrıları ve bildiğiniz şeyleri sevmediğiniz şeylere bile evet deme çağrıları var. Sonra her şeyi bırakma, kararları umursama, kendinizi olduğunuz gibi kabul etme ve 1 Ocak’ı diğer günler gibi ele alma çağrıları var.

Mesele “Ya o ya o!” değil

Bu iki düşünce (öz eleştiri olmadan genel kabul ve kendini geliştirme konusundaki kararlılık) doğru analiz edilmediğinde sorunlar yaratabilir.

“Sadece kendi kendine kabul üzerine odaklanmak, zorluklarımızı veya eksikliklerimizi yok saymaya başladığımızda tehlikeli hale gelebilir. Sınırlarımız ilişkilerimizi olumsuz etkiliyorsa veya işimiz veya konut durumumuz gibi yaşam koşullarımızı olumsuz etkiliyorsa, değişime ihtiyaç duyduğumuzu kabul etmemek muhtemelen kötü bir sonuç doğuracaktır,” diyor psikoterapist Harouni Lurie.

“Örneğin bu düşünce, fitness veya sağlık hedeflerine de uygulanabilir. Vücudunuzun herhangi bir formunu sevmeyi pratik yapabilir ve aynı zamanda yaşam tarzınızı ve beslenme alışkanlıklarınızı küçük değişikliklerle geliştirebilirsiniz. Bu, çok açık bir çözüm gibi görünüyor, ancak birçoğumuz “Çok fazla şeker yemeyi bırakacağım, tembelliği bırakacağım ve sonunda bu 10 kiloyu kaybedeceğim” gibi zararlı ifadelerle kendimize yaklaşıyoruz. Sert ifadelerin bizi motive edeceğini düşünüyoruz, ancak bu doğru değil.

Bunun yerine, “Vücudumu seviyorum ve en iyisini hissetmek istiyorum, bu yüzden yeni yiyecekler ve aktivitelerde mutluluk ve zevk bulacağım” gibi bir şey söyleyebilirsiniz. Bu sayede kendinizi utanç verici bir süreç olmadan değişim isteğinizi hala kabul etmiş olursunuz.

Son olarak terapist Lurie “Her iki amaçla da uyum sağlamak bir öz şefkat eylemidir. Ayrıca, değişimin doğrusal olmadığını ve hem öz kabulün hem de kendini geliştirmenin pratiği ve sabır gerektireceğini anlamak da gereklidir.” ifadelerinde bulundu.

Dengeyi nasıl bulacağız?

Real’de Terapist ve Klinik İçerik Yöneticisi olan Naiylah Warren, bulmamız gereken dengeyi açıklarken şöyle diyor: “Sorunları zalimce yargılamadan kabul edersiniz ve bunlara uygun şekilde bakarsınız. Diğer taraftan, kendini geliştirmeye fazla derinlemesine dalma, her şeyin değişmesi gerektiğini ve standartlarınıza uymayan her şeye aşırı odaklanmanın negatif özellikleri, nitelikleri ve olumlu özellikleri azaltabilir.”

Kendi kendine kabul etme ve kendini geliştirme arasındaki dengeyi sağlamak için neler yapmalısınız?

Hayatınız boyunca muhtemelen bu iki uç arasında hareket edeceksiniz. Ancak amaç denge bulmaktır.

Mükemmeliyeti unutun

Bu dengeyi sağlamanın engellerinden biri, birçoğumuzun sadece “mükemmel” olduktan sonra kendimizi kabul edebileceğimize inanma şeklimizden kaynaklanıyor.

Warren’a göre toplum, insanların kişisel değişim veya büyüme arayışında olmadıkları sürece kendilerini tam anlamıyla sevebilecekleri fikrini sürdürüyor. “Aslında tam tersi. Gerçek değişim veya büyüme, bir dereceye kadar kendini kabul etme olmadan gerçekleşmez” diyor.

Her zaman kendine nazik olabilir misin?

Bu noktada, Lurie, kendinize yönelik konuşmalarınızı bilinçli bir şekilde değerlendirmenin değerine işaret ediyor. Kendinize gereksiz sınırlar mı koyuyorsunuz? Çoğu zaman eleştiri mi yapıyorsunuz? Öz kabul, yargı ve olumsuz konuşmayı kaldırmak demektir, aynı zamanda ilerlemeniz gerekeni keşfetmek demektir. Lurie, istediğiniz yolda ilerlerken kendinize şefkat göstermeye devam edin diyor.

“Her iki amaçla da uyum sağlamak bir öz şefkat eylemidir,” diyor Lurie. “Ayrıca değişimin doğrusal olmadığını ve hem öz kabulün hem de kendini geliştirmenin pratiği ve sabır gerektireceğini anlamak da gereklidir.” Bu süreç karmaşık olabilir ancak ömür boyu süren bir öğrenme sürecidir.

Kendinin farkında olmak önemli

“Kendi kendini kabul etme ve kendini geliştirme, bizi nereye gitmek istiyorsak oraya götürmek için birbirine ihtiyaç duyar,” diyor Warren. “Gerçek şu ki, değişmeye devam edeceğiz. Bugün kim ve nasıl olduğumuz, yarınkiyle aynı olmayacak. Kendini kabul etme, sadece bizden tanıştığınız kişinin her versiyonunu ele almaya taahhüt etmemizi ister.”

Warren, bu yolculuk boyunca vücudumuza kulak vermemizi öneriyor. İçsel düşüncelerimize ulaşmak için farkındalık pratiği yapın.

Hedefleriniz size ne hissettirdiğine odaklanın

Ayrıca, hedefleri günlük gelir miktarı veya günlük attığınız adım sayısı gibi veri noktaları yerine arzu edilen duygulara dönüştürmeye çalışın. Bu hedeflerin size nasıl hissettireceğini düşünün, nasıl göründüğünüzü veya size somut olarak neler sağladığını değil.

Warren şöyle diyor: “Bu, bizi daha besleyici ve hala niyetli bir şekilde bağlamamıza yardımcı olabilir.” Daha fazla para kazanırsanız daha fazla güven hissedecek misiniz? Güç kazanmak ve yol boyunca yeni yerler görmek heyecan ve stabilite getirir mi?

Benzer şekilde, sizi iyi hissettiren şeyleri yapmaya veya insanlarla birlikte olmaya zaman ayırın, diyor Gersten. Aynı zamanda sizi rahatlık alanınızın dışına çıkaran durumları da dahil edin. İkisini karıştırmak denge bulmayı daha kolay hale getirebilir. Ayrıca size rehberlik edecek bir terapist bulmayı düşünüyor.

Son olarak Gersten “Her zaman bir ilerleme sürecindeyiz ve her zaman yeterliyiz-her ikisi aynı anda doğru olabilir,” diyor Gersten. “Bunu hatırlamanın, gerçekçi kendini geliştirme hedefleri koymada ve onlara bağlı kalma konusunda uzun bir yol kat etmenize yardımcı olacağını düşünüyorum.” ifadelerinde bulundu.

KAYNAKÇA:
– Fielding S. (21.01.2023). You Are Enough Just as You Are—but It’s OK To Seek Self-Improvement Too. Verywell Mind.