Müzik tercihleriyle ilişkili borderline kişilik bozukluğu belirtileri

Borderline kişilik bozukluğu; ruh hali, davranış, benlik imajı ve işlevsellikte devam eden değişimleri ifade eden bir tabloyla karakterize edilmektedir. Bu deneyimler çoğunlukla dürtüsel eylemlere ve başkalarıyla istikrarsız ilişkilere sebep olmaktadır.

Borderline kişilik bozukluğu ile müzik tercihleri arasındaki ilişkiyi araştırmanın mantığı; müziğin insan yaşamındaki önemli rolünün, özellikle de tedavi edici potansiyelinin tanınmasından oluşmaktadır.

Müzik duyguları psikolojik durum hakkında da ipucu veriyor

Müzik duyguları, ruh halini ve sosyal bağlantıları derinden etkilemekle kalmayıp bireyin psikolojik durumuna ve başa çıkma mekanizmalarına farklı bir bakış açısı sunmaktadır. Bu bozukluğa sahip bireylerin yoğun duyguları ve istikrarsızlıkları göz önüne alındığında, onların müzik tercihlerini anlamak, duygusal düzenleme, kimlik oluşumu ve sosyal etkileşim için müziği nasıl kullandıklarına dair içgörü sağlamaktadır.

Çalışmada 549 katılımcının verileri, Borderline Kişilik Envanterinin kısaltılmış formundaki puanlama yöntemine uygun olarak analiz edildi.

Bölüm iki grup oluşturdu; düşük puanlara sahip (borderline kişilik bozukluğunun düşük semptom şiddetine işaret ediyor) ve diğeri yüksek puanlara sahip (daha yüksek semptom şiddetine işaret ediyor). Örneklem ağırlıklı olarak kadınlardan (%75,6) oluşmaktaydı.

14 farklı müzik türü ile çalışıldı

Müzik tercihleri, bireylerin 14 farklı müzik türünden hoşlanıp hoşlanmadıklarını ölçmekteydi. Çok sayıda çeşitli müzik zevklerini yansıtan Kısa Müzik Tercihleri Testi (STOMP) kullanılarak ölçüldü.

Araştırmacılar müziğe atfedilen psikolojik işlevleri ölçmek amacıyla başka bir ölçek kullandılar. Bu ölçek; öz farkındalık, sosyal bağlantı, duygusal ve uyarılma düzenlemesi ile ilgili maddeleri içermekteydi. Katılımcıların müziğe yönelme nedenlerini kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi olanağı sağlamaktaydı.

Araştırmada elde edilen önemli bulgular

Araştırmacılar, borderline kişilik bozukluğu semptom şiddeti daha yüksek olan katılımcıların belirli müzik türleri için farklı tercihler sergiledikleri görülmüştür. Belirgin bir şekilde, daha yüksek semptom şiddeti sergileyen katılımcılar, klasik ya da caz gibi yansıtıcı ve karmaşık müzik türlerini tercih ederken, ağır metal veya punk gibi yoğun ve asi türlere ise daha az ilgi göstermişlerdir. Borderline kişilik bozukluğu belirtilerinin şiddeti de bireylerin müziğin işlevlerini nasıl algıladıklarıyla önemli ölçüde ilişkiliydi. Belirgin olarak, sınırda semptomlar ne kadar şiddetli olursa olsun, bireylerin kişisel farkındalığı ve sosyal bağları geliştirme kapasitesi sebebiyle müziğe o kadar az değer verdiği bulunmuştur.

Ayrıca müziğin psikolojik işlevlerinin borderline semptomlar ile müzik tercihleri arasındaki ilişkide nasıl aracılık ettiğini de incelenmiştir. Bu işlevlerin, borderline kişilik semptom şiddeti daha yüksek olan bireylerin neden belirli müzik türlerini tercih ettiğini ya da sevmediğini kısmen açıkladığını belirtmişlerdir.

Araştırma daha yüksek borderline semptomları olan kişiler arasında kişisel farkındalık ve sosyal ilişki açısından müziğe verilen değerin azalmasının, yoğun ve asi müzik tercihinin azalmasına yol açtığını ileri sürmektedir.

Çalışmanın sınırlılıkları

Çalışmanın, kişinin kendisi tarafından bildirilen ölçümlere dayanması sebebiyle ve devam eden terapinin katılımcıların müzik tercihleri üzerindeki potansiyel etkisinin dikkate alınmaması gibi durumlardan kaynaklı bazı sınırlamaları bulunmaktadır. Gelecekteki araştırmalar, stres seviyeleri gibi değişkenleri ve bunların borderline kişilik belirtileri ile müzik tercihleri arasındaki gelişen ilişkiyi dikkate alan boylamsal çalışmalara da ihtiyaç vardır.

KAYNAKÇA:
– Kowalewska, K., Lawendowski, R., & Karasiewicz, K. (2024). Borderline personality disorder symptoms relationship with music use: Investigating the role of music preferences and functions of music. Psychology of Music, 03057356231222293.
– PsyPost (20.03.2024). Borderline personality disorder symptoms linked to music preferences.