Şizofreni ve kardiyovasküler hastalık arasındaki genetik bağlantılar

Yapılan bir araştırmaya göre şizofreni hastalarının genetik olarak sigaraya başlamaya ve günde daha fazla sigara içmeye yatkın olduğu belirlendi.

Şizofreni ile kardiyovasküler hastalıklar için çeşitli risk faktörleri arasındaki ilişkiyi inceleyen bir genomik analize göre, bir grup olarak şizofreni hastaları genetik olarak sigaraya başlamaya ve günde daha fazla sigara içmeye yatkın görünmektedir. Bulgular bugün The American Journal of Psychiatry’de yayımlandı.

Oslo Üniversitesi Norveç Zihinsel Bozukluklar Araştırma Merkezi’nden Linn Rødevand ve meslektaşları, “Şizofreni, genel popülasyondaki riske kıyasla iki ila üç kat daha fazla [kardiyovasküler hastalık] riski ile ilişkilidir ve yaşam beklentisinin 10 ila 20 yıl azalmasına katkıda bulunur” diye yazdı. Bu riskin bir kısmının yaşam tarzı faktörlerinden (örneğin sigara içmek) ve sağlık hizmetlerine sınırlı erişimden kaynaklandığı düşünülse de, araştırmalar şizofreni hastası bazı bireylerin genetik yapısının kardiyovasküler hastalık riskini artırabileceğini de göstermektedir.

Rødevand ve meslektaşları, şizofreni ve kardiyovasküler hastalık risk faktörleri arasındaki genetik örtüşmeyi anlamak için genomik çaplı ilişkilendirme çalışmalarından (GWAS) elde edilen verileri analiz etmiştir. GWAS, bir hastalık ya da belirli bir özellik riski ile olumlu ya da olumsuz yönde ilişkili genomik varyantları belirlemek için kullanılan bir araştırma yaklaşımıdır.

Şizofreni sonuçları, 53.386 şizofreni hastası ve 77.258 Avrupa kökenli kontrol katılımcısından oluşan Psikiyatrik Genomik Konsorsiyumundan alınmıştır. Kardiyovasküler hastalık risk faktörlerine ilişkin GWAS verileri milyonlarca kişiyi kapsamakta ve sigaraya başlama, günde içilen sigara sayısı, vücut kitle indeksi (BMI), tip 2 diyabet, kan basıncı ve daha fazlası gibi faktörleri incelemektedir.

Vücut kitle indeksinde çevresel faktörler de etkili

Sigara içme riski ve günde içilen sigara sayısına ek olarak, şizofreni ile vücut kitle indeksi gibi diğer risk faktörleri arasında genetik örtüşme bulunmuştur. Bununla birlikte, şizofreni hastalarında obezitenin genel popülasyona kıyasla daha yaygın olmasına rağmen, şizofreni hastalarının genetik olarak daha düşük vücut kitle indeksi ortalamasına yatkın olduğu bulunmuştur. Bu durum, antipsikotik ilaçların etkileri ve sağlıksız yaşam tarzlarına katkıda bulunan sosyoekonomik zorluklar da dahil olmak üzere çevresel faktörlerin şizofreni hastaları arasında obezite yaygınlığı üzerindeki etkisini güçlü bir şekilde ortaya koymaktadır.

Araştırmacılar, “Daha büyük GWAS’larla yapılan çalışmalar, şizofreninin genetik mimarisini daha fazla ortaya çıkaracak ve hastaların alt kümeleri arasında [kardiyovasküler hastalığa] karşı genetik sorumluluktaki farklılıkları ortaya çıkarabilir” diye yazdı. “Bu tür bulgular, risk sınıflandırması ve daha özel müdahalelerin önünü açan klinik açıdan faydalı keşifler sağlayabilir.” ifadelerinde bulundular.

KAYNAKÇA:
– PsychNews Alert (27.09.2023). Study Reveals Genetic Links Between Schizophrenia and Risk Factors for Cardiovascular Disease.
– Rødevand, L., Rahman, Z., Hindley, G. F., Smeland, O. B., Frei, O., Tekin, T. F., … & Andreassen, O. A. (2023). Characterizing the Shared Genetic Underpinnings of Schizophrenia and Cardiovascular Disease Risk Factors. American Journal of Psychiatry, appi-ajp.