Uyku yoksunluğu hafıza kontrolü üzerindeki etkisini nasıl gösteriyor?

Uyku yoksunluğu hafıza kontrolü üzerindeki etkisini nasıl gösteriyor?

Yetersiz uyku, zihin sağlığımız üzerinde çarpıcı etkiler bırakabilir. Yapılan yeni bir çalışma, uyku yoksunluğunun istenmeyen anıları bastırma yeteneğimizi körelttiğini ortaya koyarak bu konuyu aydınlatıyor. Bu durum, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve depresyon gibi ruhsal sorunlarla ilgili farklı bir bakış açısı sunabilir.

University of East Anglia tarafından yürütülen çalışmada, 85 sağlıklı yetişkin bireyin istenmeyen anıları bilinçli olarak bastırma yeteneğini incelemek için fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullanıldı. Katılımcıların yarısı bir gece boyunca uyurken, diğer yarısı uykusuz bırakıldı. Sonuçlar, iyi dinlenmiş bireylerin beyinlerinde anı kontrolüyle ilgili bölgelerde daha etkin bir faaliyet gösterdiğini ortaya koydu.

Beynin farklı bölgelerinde aktivite değişiklikleri

Araştırmada, düşünce ve duygu kontrolünden sorumlu olan sağ dorsolateral prefrontal korteksin, iyi dinlenmiş bireylerde daha fazla etkinlik gösterdiği bulundu. Buna karşın, hafıza geri çağırmadan sorumlu hipokampusun aktivitesi azalıyordu. Bu iki bölge arasındaki denge, istenmeyen anıların bastırılmasında kritik bir rol oynuyor.

REM uykusunun önemi de bu çalışmada öne çıkıyor. REM evresinde daha fazla zaman geçiren katılımcılar, istenmeyen düşünceleri daha başarılı bir şekilde bastırdı. Araştırmacılar, REM uykusunun beyin için bir yenilenme süreci olduğunu ve düşünce kontrol mekanizmalarının bu evrede güçlendiğini belirtiyor.

Ruh sağlığı ve uyku bağlantısı

Araştırmanın baş yazarlığını yürüten Dr. Marcus Harrington, “Uyku, anılarımız ve düşüncelerimiz üzerinde kontrol sağlamada kritik bir öneme sahip” diyerek bulguların önemini vurguluyor. Bu çalışma, uyku yoksunluğunun ruh sağlığı sorunları üzerindeki etkilerini anlamada yeni bir çerçeve sunuyor.

Depresyon, anksiyete ve TSSB gibi sorunlarla başa çıkmak için uyku düzeni ve kalitesine önem vermek, bireylerin zihinsel iyilik halini desteklemede önemli bir adım olabilir.

KAYNAKÇA:
– Neuroscience News (2025). Poor Sleep Linked to Difficulty Controlling Unwanted Thoughts.
– Harrington, M. O., Karapanagiotidis, T., Phillips, L., Smallwood, J., Anderson, M. C., & Cairney, S. A. (2025). Memory control deficits in the sleep-deprived human brain. Proceedings of the National Academy of Sciences, 122(1), e2400743122. DOI: 10.1073/pnas.2400743122

    formu doldurun, biz sizi arayalım

    Veri Sorumlusu: Prof. Dr. Kemal Arıkan
    Adres: Halaskargazi Cad. No: 103, Gün Apt, Daire: 4B, 34371 Osmanbey/İstanbul
    E-posta: info@kemalarikan.com

    Paylaşmış olduğunuz kişisel ve özel nitelikli kişisel verileriniz, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (KVKK) uygun olarak ve Tıp mevzuatı kapsamında yerine getirmiş olduğumuz hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmektedir. Danışanlarımız için hazırlanan Danışan KVKK aydınlatma Metnini ayrıca okuyunuz.

    Kişisel Verilerinizin Toplanması Usulü ve Hukuki Sebebi

    Kişisel verileriniz elektronik ortamda toplanmaktadır. Web sitemizdeki randevu alın kısmında form doldurduğunuzda da burada amaçla bağlantılı veri toplama faaliyeti yapılmış olacaktır.  Web sitemiz ve randevu Formunun bağlı olduğu e-posta yurt içi sunucularda barındırılmaktadır.

    Kişisel verileriniz; web sitesi üzerinden internet erişimleri 5651 sayılı kanun kapsamında log kaydı (ip adresi ve zaman damgası, trafik bilgileri, cihaz bilgisi, hangi sayfada ne kadar süre kaldığı vb.) domain-Server sağlayıcı tarafından tutulabilir. Web sitemizde reklam amaçlı çerezler kullanılmamaktadır. Çerezleri kapatma yöntemi politikada belirtilmektedir. Web sitesi adres, iletişim, hizmet sunulan alanlar hakkında bilgi verilmesi amacı ile uygulamaya konulmuştur.

    Kişisel verilerinizin işlenmesinin hukuki sebepleri;
    – 5651 sayılı Kanun
    – Meşru menfaat

    Kişisel Verilerinizin İşlenmesi Amacı

    Kişisel verileriniz KVKK 4/2 maddesinde belirtilen ilkeler dikkate alınarak, Sağlık ile ilgili mevzuat çerçevesinde öngörülen faaliyet çerçevesinde; sağlanan hizmetlerden yararlanabilmenizi ve hizmetlerimizin tanıtımını temin edebilmek, mevzuatın getirdiği saklama yükümlülüğünün yerine getirilmesi ve diğer yükümlülüklere uymak amaçlarıyla işlenecektir.

    Kişisel verileriniz mevzuatta belirtilen süreler, mevzuatta düzenleme olmaması halinde meşru menfaat uygulamalarına bağlı olarak amaçla orantılı süre boyunca saklandıktan sonra dijital olanlar geri dönüşümsüz olarak silinme yoluyla imha edilmektedir. İlgili kişinin silme talebi halinde, mevzuata aykırı olmamak şartı ile derhal yerine getirilmektedir.

    Kişisel verileri saklanması ve imha politikamızda saklama süreleri detaylı olarak planlanmıştır. 5651 sayılı Kanuna göre trafik kayıtları en az 1 yıl tutulması gerekmektedir. Uygulamamızda 1 yıllık süreye uyulmaktadır.

    Kişisel Verilerinizin Aktarılması

    Kişisel verileriniz prensip olarak yurt dışına aktarılmamaktadır. Ancak web sitemizden sosyal medya hesaplarına (Instagram, Facebook, Twitter, Youtube) yönlendiğinizde web sitemizden ayrılmış ve yurt dışından sunulan bu hesaplara geçiş yapmış olacağınız bilinmelidir.

    Web sitemiz yurtiçinden sunulduğundan bu kapsamda alınan verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır. Aynı şekilde web sitemizde yer alan randevu formunun düştüğü mail adresi yurtiçinden sunulması sebebiyle formda yer alan kişisel verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır.

    Kişisel Verileriniz, yukarıda belirtilen amaçlara, KVKK ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak, yurtiçinde bulunan Turhost (veri işleyen) sunucularında barındırılmaktadır.

    Kişisel Verisi İşlenen İlgili Kişi Olarak Haklarınız

    KVKK 11. Maddesi ve yürürlükte bulunan diğer mevzuat çerçevesinde;
    Kişisel verilerinizin işlenip işlenmediğini öğrenme,

    • Kişisel verileriniz işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
    • Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
    • Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
    • Kişisel verilerinizin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini isteme,
    • KVKK mevzuatında öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerinizin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
    • Eksik veya yanlış verilerin düzeltilmesi ile kişisel verilerinizin silinmesi veya yok edilmesini talep ettiğinizde, bu durumun kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
    • İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle aleyhinize bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
    • Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğramanız halinde bu zararın giderilmesini talep etme haklarına sahipsiniz.

    Taleplerinizi Öne Sürerken Uyulması Gereken Usul ve Esaslar

    Kişisel verinin konusu olan siz ilgili kişi olarak yukarıda belirtilen haklarınızı, kullanmayı talep ettiğiniz hakka ilişkin açıklamalarınızı içeren yazılı veya Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun belirlediği diğer yöntemlerle, başvuruda talep ettiğiniz hususun açık ve anlaşılır şekilde

    Yukarda sunulan adrese ıslak imzalı olarak posta yolu ile, elden veya bizde kayıtlı olan e-posta hesabınızdan gönderebilirsiniz.

    Müracaatınıza esas teşkil eden hususların şahsınız ile ilgili olması, müracaatınızda kimlik ve adres bilgilerinizin bulunması gerekecektir. Kimlik doğrulaması bizde bulunan bilginizle sınırlı olarak yapılacaktır. Başkası adına müracaatta bulunacak iseniz; özel yetki içerir vekaletname ile başvurmanız gerekmektedir. Başvuru için özel bir format olmamakla birlikte web sitemizde bulunan başvuru formunu kullanabilirsiniz, talebinizin net bir şekilde yazılması net bir cevap verilmesini sağlayacaktır.

    Bizi takip edin:

    Güncel Yazılar

    Haberler