Farklı kültürlerde iş stresi ve depresyon ilişkisi

Farklı kültürlerde iş stresi ve depresyon ilişkisi

100 dünya ülkesinden iş stresi ve depresyon arasındaki ilişki üzerine yapılan bir araştırma, bu ilişkinin ulusal kültürün belirli özelliklerine bağlı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlantı, belirgin güç mesafesi ve bireyciliğin olduğu kültürlerde daha güçlüyken, belirgin maskülenitenin, belirsizlikten kaçınmanın ve uzun vadeli oryantasyonun olduğu kültürlerde daha zayıf olduğunu göstermektedir. Çalışma, Cross-Cultural Researsch’de yayınlandı.

İş stresi, sosyal ve ekonomik sıkıntıların küresel olarak yaygın bir nedenidir. Depresyona yol açabilir, bu da intihara yol açabilir. Yalnızca ABD’de, iş stresinin kazalar, işe devamsızlık, azalan üretkenlik, tıbbi harcamalar ve işten ayrılan çalışanlar nedeniyle yılda birkaç yüz milyar dolara mal olduğu tahmin edilmektedir.

Bununla birlikte, önceki çalışmalar, iş stresi ve depresyon arasındaki bağlantının, iş olaylarının psikolojik bakımdan iş stresi olarak değerlendirilmesine ve kişinin bu tür olaylarla başa çıkma potansiyelini kendi değerlendirmesine bağlı olduğunu göstermektedir. Bu değerlendirmelerin her ikisinin de kültürel faktörlerden etkilendiği bilinmektedir. Araştırma ayrıca, ulusal kültürün anksiyete gibi depresyonla bağlantılı diğer faktörleri tahmin edebildiğini göstermektedir.

Araştırmacılar, kültürler arasındaki farklılıkları sistematize etmek için, kültürel farklılıkların bir dizi boyutunu öneren Geert Hofstede’nin “kültürel farklılıklar teorisi”ne güvendiler. Bu teoriye göre “güç mesafesi” kavramı, sosyal hiyerarşinin en altındaki insanlar için hangi güç eşitsizliği düzeylerinin kabul edilebilir olduğunu belirler. “Bireycilik-toplulukçuluk” kavramları, bir kişinin kendi istek ve arzularına daha geniş bir sosyal grubunkilere göre öncelik vermesinin beklendiği kültürleri, bir kişinin grup önceliklerini kendisininkinden önce getirmesinin beklendiği kültürlerden ayırmaktadır.

Öte yandan, toplulukçu kültürler, oldukça bireyci kültürlerde bulunmayan stres, depresyon ve intiharı tamponlayabilen güçlü grup bağlantılarına sahiptir. “Maskülenite-feminenite” kavramları, olayların cinsiyete göre ne kadar bölündüğüne atıfta bulunurken, “belirsizlikten kaçınma” kavramı ise, kültürlerin hoşgörülü olduğu veya olağan normlara uymayan başkalarının davranışları tarafından tehdit edildiğini hissettiği düzeyi yansıtmaktadır.

Son bir kavram olarak, “uzun ve kısa vadeli oryantasyon”, azim ve tutumluluğa, sosyal ilişkilerin kişinin sosyal statüsüne ve utanma duygusuna göre düzenlenmesine değer veren kültürleri, karşılıklı taahhütlere dayalı sosyal ilişkilere, geleneğe ve saygıya, kişisel güvenilirliğin ve istikrarın korunmasına değer veren kültürlerden ayırmaktadır. Çalışma yazarları, tüm bu boyutların iş stresi ve depresyon arasındaki ilişkiyi her birinin kendi yönüyle etkilediğini varsaymaktadır.

Bu hipotezleri test etmek için çalışma yazarları, 1999 ile 2020 yılları arasında 100 ülkede yürütülen ruh sağlığı sorunlarıyla ilgili 5918 klinik araştırmanın verilerini analiz ettiler. Bu incelemeler, bir kişinin depresyon geçirip geçirmediği ve iş stresi yaşayıp yaşamadığına dair verileri içermekteydi. Her iki değişken de “Evet-Hayır” şeklinde kodlanmaktaydı. Araştırmacılar, araştırmanın yürütüldüğü ülkeyi temel alarak bu verilere kültürel boyutlarda değerler eklemekteydiler.

Sonuçlar, iş stresinin depresyona yol açma ihtimalinin, iş stresinin depresyona yol açmama ihtimalinden 11 kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Güç mesafesinin kültürel boyutu bu oranları 11’den 38’e çıkarırken, bireycilik oranları 11’den 148’e çıkarmaktadır. Maskülenite ise, iş stresinin depresyonla ilişkilendirilme ihtimalini önemli ölçüde değiştirmemektedir.

Uzun vadeli oryantasyon, 11’den 4.7’ye düşürmekte iken belirsizlikten kaçınma ise iş stresi ve depresyon arasındaki bağlantıyı tamamen ortadan kaldırmaktadır. Araştırmacılar bu durumu, belirsizlikten kaçınmanın yaşam doyumunu, genel yaşam mutluluğunu ve öznel iyi oluşu azalttığını belirterek açıklamaktadırlar. Dolayısıyla mental sağlığı doğrudan olumsuz etkileyerek iş stresi ve depresyon arasındaki bağı da örtebilmektedir.

Bu değerlerin, bu ülkelerde depresyonun yaygınlığını göstermediği, yalnızca iş stresi ile depresyon arasındaki ilişkinin ne kadar güçlü olduğunu, yani iş stresi yaşayan insanların da depresyon yaşayacağından ne kadar emin olabileceğimizi gösterdiğine dikkat edilmesi gerekmektedir.

Çalışma, kültürel faktörlerin depresyon ve iş stresi arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediğine dair önemli bilgiler sunmaktadır. Bununla birlikte, kullanılan klinik araştırma örnekleminin %40’ının ABD’den geldiğini ve bunun da mental sağlığı ile ilgili klinik araştırmalara şu veya bu şekilde dâhil olan kişilerden oluştuğunu belirtmek gerekmektedir.

Dünya ülkelerinin genel popülasyonlarını daha iyi temsil eden örneklerden elde edilecek sonuçlar aynı sonuçları vermeyebilir. Ek olarak, çalışma tasarımı herhangi bir neden-sonuç çıkarımına izin vermemektedir.

KAYNAKÇA:
– Malik, T. H., & Huo, C. (2022). National Cultural Moderates the Link Between Work Stress and Depression: An Analysis of Clinical Trial Projects Across Countries. Cross-Cultural Research, 0(0).

    formu doldurun, biz sizi arayalım

    Veri Sorumlusu: Prof. Dr. Kemal Arıkan
    Adres: Halaskargazi Cad. No: 103, Gün Apt, Daire: 4B, 34371 Osmanbey/İstanbul
    E-posta: info@kemalarikan.com

    Paylaşmış olduğunuz kişisel ve özel nitelikli kişisel verileriniz, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (KVKK) uygun olarak ve Tıp mevzuatı kapsamında yerine getirmiş olduğumuz hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmektedir. Danışanlarımız için hazırlanan Danışan KVKK aydınlatma Metnini ayrıca okuyunuz.

    Kişisel Verilerinizin Toplanması Usulü ve Hukuki Sebebi

    Kişisel verileriniz elektronik ortamda toplanmaktadır. Web sitemizdeki randevu alın kısmında form doldurduğunuzda da burada amaçla bağlantılı veri toplama faaliyeti yapılmış olacaktır.  Web sitemiz ve randevu Formunun bağlı olduğu e-posta yurt içi sunucularda barındırılmaktadır.

    Kişisel verileriniz; web sitesi üzerinden internet erişimleri 5651 sayılı kanun kapsamında log kaydı (ip adresi ve zaman damgası, trafik bilgileri, cihaz bilgisi, hangi sayfada ne kadar süre kaldığı vb.) domain-Server sağlayıcı tarafından tutulabilir. Web sitemizde reklam amaçlı çerezler kullanılmamaktadır. Çerezleri kapatma yöntemi politikada belirtilmektedir. Web sitesi adres, iletişim, hizmet sunulan alanlar hakkında bilgi verilmesi amacı ile uygulamaya konulmuştur.

    Kişisel verilerinizin işlenmesinin hukuki sebepleri;
    – 5651 sayılı Kanun
    – Meşru menfaat

    Kişisel Verilerinizin İşlenmesi Amacı

    Kişisel verileriniz KVKK 4/2 maddesinde belirtilen ilkeler dikkate alınarak, Sağlık ile ilgili mevzuat çerçevesinde öngörülen faaliyet çerçevesinde; sağlanan hizmetlerden yararlanabilmenizi ve hizmetlerimizin tanıtımını temin edebilmek, mevzuatın getirdiği saklama yükümlülüğünün yerine getirilmesi ve diğer yükümlülüklere uymak amaçlarıyla işlenecektir.

    Kişisel verileriniz mevzuatta belirtilen süreler, mevzuatta düzenleme olmaması halinde meşru menfaat uygulamalarına bağlı olarak amaçla orantılı süre boyunca saklandıktan sonra dijital olanlar geri dönüşümsüz olarak silinme yoluyla imha edilmektedir. İlgili kişinin silme talebi halinde, mevzuata aykırı olmamak şartı ile derhal yerine getirilmektedir.

    Kişisel verileri saklanması ve imha politikamızda saklama süreleri detaylı olarak planlanmıştır. 5651 sayılı Kanuna göre trafik kayıtları en az 1 yıl tutulması gerekmektedir. Uygulamamızda 1 yıllık süreye uyulmaktadır.

    Kişisel Verilerinizin Aktarılması

    Kişisel verileriniz prensip olarak yurt dışına aktarılmamaktadır. Ancak web sitemizden sosyal medya hesaplarına (Instagram, Facebook, Twitter, Youtube) yönlendiğinizde web sitemizden ayrılmış ve yurt dışından sunulan bu hesaplara geçiş yapmış olacağınız bilinmelidir.

    Web sitemiz yurtiçinden sunulduğundan bu kapsamda alınan verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır. Aynı şekilde web sitemizde yer alan randevu formunun düştüğü mail adresi yurtiçinden sunulması sebebiyle formda yer alan kişisel verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır.

    Kişisel Verileriniz, yukarıda belirtilen amaçlara, KVKK ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak, yurtiçinde bulunan Turhost (veri işleyen) sunucularında barındırılmaktadır.

    Kişisel Verisi İşlenen İlgili Kişi Olarak Haklarınız

    KVKK 11. Maddesi ve yürürlükte bulunan diğer mevzuat çerçevesinde;
    Kişisel verilerinizin işlenip işlenmediğini öğrenme,

    • Kişisel verileriniz işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
    • Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
    • Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
    • Kişisel verilerinizin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini isteme,
    • KVKK mevzuatında öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerinizin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
    • Eksik veya yanlış verilerin düzeltilmesi ile kişisel verilerinizin silinmesi veya yok edilmesini talep ettiğinizde, bu durumun kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
    • İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle aleyhinize bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
    • Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğramanız halinde bu zararın giderilmesini talep etme haklarına sahipsiniz.

    Taleplerinizi Öne Sürerken Uyulması Gereken Usul ve Esaslar

    Kişisel verinin konusu olan siz ilgili kişi olarak yukarıda belirtilen haklarınızı, kullanmayı talep ettiğiniz hakka ilişkin açıklamalarınızı içeren yazılı veya Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun belirlediği diğer yöntemlerle, başvuruda talep ettiğiniz hususun açık ve anlaşılır şekilde

    Yukarda sunulan adrese ıslak imzalı olarak posta yolu ile, elden veya bizde kayıtlı olan e-posta hesabınızdan gönderebilirsiniz.

    Müracaatınıza esas teşkil eden hususların şahsınız ile ilgili olması, müracaatınızda kimlik ve adres bilgilerinizin bulunması gerekecektir. Kimlik doğrulaması bizde bulunan bilginizle sınırlı olarak yapılacaktır. Başkası adına müracaatta bulunacak iseniz; özel yetki içerir vekaletname ile başvurmanız gerekmektedir. Başvuru için özel bir format olmamakla birlikte web sitemizde bulunan başvuru formunu kullanabilirsiniz, talebinizin net bir şekilde yazılması net bir cevap verilmesini sağlayacaktır.

    Bizi takip edin:

    Güncel Yazılar

    Haberler