Para

Para… Basitçe bir alış-veriş aracı. Aslında bir mal. Yakından tanıdığım Avrupalı bir psikanalist şöyle demişti: “Uzun yıllar analizden geçtim ve analiz yaptım. Sonunda anladım ki her şey paradan ibaretmiş!” Oysa bence amaç haline geldiğinde azap haline de gelebiliyor. Çok ama çok zengin bir hastam her gece kâbus görmekten yakınıyordu. Gördüğü şey parasızlık içinde çırılçıplak kalmaktı. Kan ter içinde uyanmaktaydı. Araç halinde iken bile incelenmesi gereken psikolojik boyutları var. Diğer insanlara üstünlük aracı ise orada bir akılsızlık vardır derim. Zira üstünlüğün ucu gider insanlığın tepesine yağan atom bombalarına dek uzanır. Ödül aracı olarak kullanıldığında insanı kendine esir eder. Hem de striatal vb. en derin sinirsel ağları etkilemek suretiyle… Biyolojik olarak yani… Bağımlılık desek daha doğru. İnsanın iradesini elinden alacak türden! O durumdaki insan para için neler yapmaz ki? Öte yandan gelir dağılımındaki uçuruma da bir bakın… Siyaseti, ekonomiyi, psikolojiyi etkileyen ne de önemli bir dev mesele… Bazı insanlar görürsünüz. Her sabah otobüslere tıklım-tıklım dolar. Kimilerinin burunları kirli camlara yapışmış dışardaki son model araçlarda giden insanlara bakar ve ya hayal kurar ya da öfke duyar. Kendi geçmişimi düşünüyorum. Amerika’da geçirdiğim o ilk dokuz ay… Bir orta boy pizza alıp yediye böldüğüm ve her gün bir parçasıyla karın doyurduğum günler. Ve fakat öyle büyük ideallerim vardı ki, açlık, parasızlık vız gelip tırıs gidiyordu. Yıllar geçtiğinde anladım ki, barınacak bir ev, ısınacak bir soba ve doyuracak bir ekmek yetiyor yüce ruhlara… Ya laboratuvar için gereken para, bir bilim adamı için mesela! Gönül isterdi ki devlet üretimden kalan artı parayı oralara aktarsa. Nihayet çok para için uygun bir hedef bu gibi geldi bana. Geçmişi deşmek, anı kavramak, geleceği kestirmek için yapılacak harcama… Büyük zevk olsa gerek. Son olarak bazıları var ki, “para geleceğin garantisi!” der, oysa değil mi ki, kainatın dahi bir sonu var, geleceği garanti altına almak nafile bir çaba…