Depresyonda taburculuk sonrası intihar riski

Depresyon hastaları arasında intihar riskinin, taburcu edildikten sonraki ilk üç günde en yüksek seviyede olduğu tespit edildi.

Bu hafta JAMA Psychiatry’de yayınlanan bir çalışmaya göre, psikiyatri hastanelerinden taburcu edilen depresyon hastaları, taburcu olduktan sonraki ilk üç gün içinde intihar ederek ölme riskinin en yüksek olduğu hastalardır ve bazı risk faktörleri bu riski daha da artırmaktadır.

Helsinki Üniversitesi’nden Dr. Kari Aaltonen ve meslektaşları, intihar sonucu ölen kişilerin yarısından fazlasının depresyonda olduğunu ve yaklaşık %40’ının yakın zamanda hastaneye yatırıldığını belirtmiştir. Bu nedenle, depresyon nedeniyle hastaneye yatırılan kişiler taburcu olduktan sonra önemli ölçüde intihar riski altındadır. Araştırmacılar, “Psikiyatrik bakımla temas halinde belirgin bir yüksek risk dönemine sahip böyle bir nüfus, seçici intihar önleme için önceliklendirilebilir bir hedef oluşturuyor” diye yazdılar.

Taburcu olduktan sonra iki yıl takip edildiler

Aaltonen ve meslektaşları, hastaneye kabuller, taburculuklar, tanılar ve ölüm nedenleri hakkında bilgi içeren Sağlık Hizmetleri ve Finlandiya İstatistikleri için Bakım Kaydı gibi Finlandiya kayıtlarından elde edilen verileri kullandılar. 1996-2017 yılları arasında 18 yaş ve üzeri katılımcılar arasında depresyon nedeniyle hastaneye yatan tüm psikiyatrik hastaları tespit etmişlerdir; komorbid majör psikotik bozukluğu veya bipolar bozukluğu olan hastalar hariç tutulmuştur. Her hasta taburcu olduktan sonra iki yıla kadar takip edilmiştir. Birden fazla hastaneye yatışı olanlar için her taburculuk yeni bir takip döneminin başlangıcı olmuştur.

Çalışma dönemi boyunca 91.161 katılımcı (%56,2 kadın; ortalama yaş 44) arasında toplam 193.197 hastaneye yatış gerçekleşmiştir. Çalışma dönemi boyunca toplam 1.219 erkek ve 757 kadın intihar sonucu ölmüştür. Ek bulgular arasında şunlar yer almaktadır:

Taburcu olduktan sonraki ilk üç gün içinde intihar insidans oranı 100.000 kişi-yılında 6.062’dir. Yazarlar, bu oranın Finlandiya’daki genel nüfus içindeki oranı 330 kat aştığını belirtmiştir.

İlk hafta çok riskli

İntihar oranı taburcu olduktan sonraki ilk hafta boyunca yüksek kalmış (dördüncü ila yedinci günlerde 100.000 kişi-yılda 3.884), ancak daha sonra düzenli olarak düşerek bir yıl sonra 100.000 kişi-yılda 478’e gerilemiştir.

Ateşli silahla veya ası ile intihar girişimi nedeniyle hastaneye yatırılan bireyler, taburcu olduktan sonraki ilk üç gün içinde en yüksek intihar sonucu ölüm riskine sahipti. Acil intihar riskiyle ilişkili diğer faktörler arasında ağır veya psikotik depresyon, işlev bozukluğu olan ağır hastalık, intihar girişimi öyküsü, erkek cinsiyet ve 40 yaş ve üzeri yer almıştır.

Ekonomik durum ve alkol kullanımı farklı zamanlarda intihar riskini etkiliyor

Bazı faktörler zamansal eğilimler göstermiştir. Daha yüksek hane halkı harcanabilir gelirine sahip olmak taburcu olduktan hemen sonra intihar riskiyle ilişkiliydi, ancak daha sonra daha düşük gelire sahip olanlara kıyasla daha düşük bir riskle ilişkiliydi. Eşlik eden alkol kullanım bozukluğu ile hastaneye yatırılan bireyler, olmayanlara göre daha düşük ani intihar riskine sahipken, zaman içinde daha yüksek riske sahip olmuştur.

Yazarlar, “Zaman içinde azalan bir eğilim bulmamıza rağmen, taburculuk sonrası yüksek riskli dönem hala yoğun bir dikkat gerektirmektedir” diye yazmıştır. “Bakımın sürekliliği ve taburcu olduktan sonraki günler içinde gelişmiş psikiyatrik ayakta tedavi hizmetlerine erişim zorunlu olmalıdır.”

KAYNAKÇA:
– PsychNews Alert (16.02.2024). Suicide Risk Among Patients with Depression Highest First Three Days After Discharge
– Aaltonen K, Sund R, Hakulinen C, Pirkola S, Isometsä E. Variations in Suicide Risk and Risk Factors After Hospitalization for Depression in Finland, 1996-2017. JAMA Psychiatry. Published online February 14, 2024. doi:10.1001/jamapsychiatry.2023.5512