MMSE’nin hafif bilişsel bozuklukta demans erken tespiti için etkinliği

MMSE'nin hafif bilişsel bozuklukta demans erken tespiti için etkinliği

Hafif Bilişsel Bozukluk (HBB), bilişsel işlevlerdeki belirgin bir azalma ile karakterize edilen ancak demans tanısı koymaya yetmeyecek kadar hafif belirtileri olan bir durumdur.

Hafif Bilişsel Bozukluk, demansın erken aşamalarını yansıtabilecek bir durum olarak kabul edilir ve bu hastaların, ileride demansa dönüşme riski yüksektir. Bu nedenle, HBB tanısı alan bireylerde demansın erken teşhis edilmesi, tedavi ve müdahale stratejilerinin etkinliği açısından büyük bir öneme sahiptir. Mini-Mental Durum Testi (MMSE), demansın tanısında yaygın olarak kullanılan bir değerlendirme aracıdır ve genellikle hızlı bir şekilde bilişsel işlev bozukluklarını tespit etmek için kullanılır. Ancak, HBB’li bireylerde MMSE’nin ne kadar doğru bir şekilde demans tanısı koyabildiği konusunda çeşitli tartışmalar bulunmaktadır. Arevalo-Rodriguez ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, MMSE’nin, HBB tanısı almış bireylerde demansın erken tespiti için ne kadar etkili olduğunu araştırmak amaçlanmıştır.

Araştırma bulguları

MMSE’nin HBB’li bireylerde demans tespiti konusundaki doğruluk oranlarını değerlendiren bir dizi çalışmayı incelemiştir. Çalışmalar, MMSE’nin duyarlılığını (gerçek pozitifleri doğru bir şekilde tespit etme oranı) ve özgüllüğünü (yanlış pozitiflerin dışlanma oranı) değerlendirmiştir.

Bulgulara göre, MMSE’nin duyarlılığı genellikle yüksek olup, demanslı bireylerin büyük bir kısmı doğru bir şekilde tespit edilebilmektedir. Yani, demanslı kişilerin büyük bir kısmı doğru şekilde pozitif olarak işaretlenmektedir. Ancak, MMSE’nin özgüllüğü daha düşük çıkmıştır; bu da MMSE’nin, sağlıklı bireyleri veya yalnızca hafif bilişsel bozukluğu olan kişileri yanlış bir şekilde demanslı olarak sınıflandırabilme riskinin bulunduğunu göstermektedir. Bu durum, testin yanlış pozitif sonuçlar verebileceğini ve dolayısıyla tek başına güvenilir bir tanı aracı olarak kullanılmasını sınırladığını ortaya koymaktadır.

Çalışma ayrıca, kesme noktası (cut-off score) belirlemenin MMSE’nin doğruluğunu etkileyen önemli bir faktör olduğunu belirtmiştir. Farklı araştırmalar, farklı MMSE kesme noktaları kullanarak demansın erken teşhisindeki etkinliği değerlendirmiştir ve bu kesme noktalarının değişkenliği, testin genel doğruluğunu etkilemiştir. Ayrıca, demansın çeşitli alt türleri ve HBB’nin şiddeti de MMSE’nin başarısını etkileyebilecek önemli faktörler arasında yer almaktadır. MMSE, özellikle daha ileri seviyedeki demansı tespit etme konusunda daha etkili olabilirken, daha erken evrelerdeki demans vakalarında ya da yalnızca hafif bilişsel bozukluğu olan bireylerde daha az doğru sonuçlar verebilmektedir.

Bu derlemede ayrıca, MMSE’nin tek başına kullanımı yerine, multidisipliner yaklaşım önerilmektedir. Yani, demansın erken teşhisi için daha güvenilir sonuçlar elde etmek amacıyla, MMSE gibi kısa süreli tarama testlerinin yanı sıra, nöropsikolojik testler, biyomarkerler ve klinik değerlendirmeler gibi diğer tanısal yöntemlerin de kullanılması gerektiği vurgulanmıştır. MMSE, klinik bir tarama aracı olarak pratikte faydalı olsa da, kesin demans tanısı koymak için yeterli olmayabilir. Diğer testlerle kombinasyonu, daha doğru sonuçlar elde edilmesini sağlayabilir.

Sonuçlar ve değerlendirme

MMSE, HBB’li bireylerde demansın erken tespiti için yaygın olarak kullanılan bir araç olmakla birlikte, yalnızca MMSE’ye dayanarak kesin tanı koymak yanıltıcı olabilir. Testin duyarlılığı yüksek olmasına rağmen özgüllüğü daha düşüktür, yani test, demans tanısı olmayan bazı bireyleri yanlış bir şekilde demanslı olarak sınıflandırabilir. Bu, yanlış pozitif sonuçların ortaya çıkmasına yol açabilir. MMSE, yalnızca bir tarama testi olarak kullanılmalı ve demans tanısının doğruluğunu artırmak için diğer nöropsikolojik değerlendirmeler, biyomarkerler ve klinik gözlemlerle desteklenmelidir. Ayrıca, MMSE’nin doğruluğu, kesme noktası belirleme, demansın tipi ve HBB’nin şiddeti gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle, demansın erken tespiti için daha güvenilir ve kapsamlı bir yaklaşım benimsenmeli, testlerin birlikte kullanımı sağlanmalıdır. Gelecek çalışmalarda, MMSE’nin kullanımının yanı sıra diğer alternatif tanısal araçların da değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.

KAYNAKÇA:
– Arevalo-Rodriguez I, Smailagic N, Roqué-Figuls M, Ciapponi A, Sanchez-Perez E, Giannakou A, Pedraza OL, Bonfill Cosp X, Cullum S. Mini-Mental State Examination (MMSE) for the early detection of dementia in people with mild cognitive impairment (MCI). Cochrane Database Syst Rev. 2021 Jul 27;7(7):CD010783. doi: 10.1002/14651858.CD010783.

    formu doldurun, biz sizi arayalım

    Veri Sorumlusu: Prof. Dr. Kemal Arıkan
    Adres: Halaskargazi Cad. No: 103, Gün Apt, Daire: 4B, 34371 Osmanbey/İstanbul
    E-posta: info@kemalarikan.com

    Paylaşmış olduğunuz kişisel ve özel nitelikli kişisel verileriniz, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (KVKK) uygun olarak ve Tıp mevzuatı kapsamında yerine getirmiş olduğumuz hizmet ve faaliyet amaçlarımız ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak işlenmektedir. Danışanlarımız için hazırlanan Danışan KVKK aydınlatma Metnini ayrıca okuyunuz.

    Kişisel Verilerinizin Toplanması Usulü ve Hukuki Sebebi

    Kişisel verileriniz elektronik ortamda toplanmaktadır. Web sitemizdeki randevu alın kısmında form doldurduğunuzda da burada amaçla bağlantılı veri toplama faaliyeti yapılmış olacaktır.  Web sitemiz ve randevu Formunun bağlı olduğu e-posta yurt içi sunucularda barındırılmaktadır.

    Kişisel verileriniz; web sitesi üzerinden internet erişimleri 5651 sayılı kanun kapsamında log kaydı (ip adresi ve zaman damgası, trafik bilgileri, cihaz bilgisi, hangi sayfada ne kadar süre kaldığı vb.) domain-Server sağlayıcı tarafından tutulabilir. Web sitemizde reklam amaçlı çerezler kullanılmamaktadır. Çerezleri kapatma yöntemi politikada belirtilmektedir. Web sitesi adres, iletişim, hizmet sunulan alanlar hakkında bilgi verilmesi amacı ile uygulamaya konulmuştur.

    Kişisel verilerinizin işlenmesinin hukuki sebepleri;
    – 5651 sayılı Kanun
    – Meşru menfaat

    Kişisel Verilerinizin İşlenmesi Amacı

    Kişisel verileriniz KVKK 4/2 maddesinde belirtilen ilkeler dikkate alınarak, Sağlık ile ilgili mevzuat çerçevesinde öngörülen faaliyet çerçevesinde; sağlanan hizmetlerden yararlanabilmenizi ve hizmetlerimizin tanıtımını temin edebilmek, mevzuatın getirdiği saklama yükümlülüğünün yerine getirilmesi ve diğer yükümlülüklere uymak amaçlarıyla işlenecektir.

    Kişisel verileriniz mevzuatta belirtilen süreler, mevzuatta düzenleme olmaması halinde meşru menfaat uygulamalarına bağlı olarak amaçla orantılı süre boyunca saklandıktan sonra dijital olanlar geri dönüşümsüz olarak silinme yoluyla imha edilmektedir. İlgili kişinin silme talebi halinde, mevzuata aykırı olmamak şartı ile derhal yerine getirilmektedir.

    Kişisel verileri saklanması ve imha politikamızda saklama süreleri detaylı olarak planlanmıştır. 5651 sayılı Kanuna göre trafik kayıtları en az 1 yıl tutulması gerekmektedir. Uygulamamızda 1 yıllık süreye uyulmaktadır.

    Kişisel Verilerinizin Aktarılması

    Kişisel verileriniz prensip olarak yurt dışına aktarılmamaktadır. Ancak web sitemizden sosyal medya hesaplarına (Instagram, Facebook, Twitter, Youtube) yönlendiğinizde web sitemizden ayrılmış ve yurt dışından sunulan bu hesaplara geçiş yapmış olacağınız bilinmelidir.

    Web sitemiz yurtiçinden sunulduğundan bu kapsamda alınan verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır. Aynı şekilde web sitemizde yer alan randevu formunun düştüğü mail adresi yurtiçinden sunulması sebebiyle formda yer alan kişisel verileriniz yurtdışına aktarılmamaktadır.

    Kişisel Verileriniz, yukarıda belirtilen amaçlara, KVKK ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak, yurtiçinde bulunan Turhost (veri işleyen) sunucularında barındırılmaktadır.

    Kişisel Verisi İşlenen İlgili Kişi Olarak Haklarınız

    KVKK 11. Maddesi ve yürürlükte bulunan diğer mevzuat çerçevesinde;
    Kişisel verilerinizin işlenip işlenmediğini öğrenme,

    • Kişisel verileriniz işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
    • Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
    • Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
    • Kişisel verilerinizin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini isteme,
    • KVKK mevzuatında öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerinizin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
    • Eksik veya yanlış verilerin düzeltilmesi ile kişisel verilerinizin silinmesi veya yok edilmesini talep ettiğinizde, bu durumun kişisel verilerinizin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
    • İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle aleyhinize bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
    • Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğramanız halinde bu zararın giderilmesini talep etme haklarına sahipsiniz.

    Taleplerinizi Öne Sürerken Uyulması Gereken Usul ve Esaslar

    Kişisel verinin konusu olan siz ilgili kişi olarak yukarıda belirtilen haklarınızı, kullanmayı talep ettiğiniz hakka ilişkin açıklamalarınızı içeren yazılı veya Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun belirlediği diğer yöntemlerle, başvuruda talep ettiğiniz hususun açık ve anlaşılır şekilde

    Yukarda sunulan adrese ıslak imzalı olarak posta yolu ile, elden veya bizde kayıtlı olan e-posta hesabınızdan gönderebilirsiniz.

    Müracaatınıza esas teşkil eden hususların şahsınız ile ilgili olması, müracaatınızda kimlik ve adres bilgilerinizin bulunması gerekecektir. Kimlik doğrulaması bizde bulunan bilginizle sınırlı olarak yapılacaktır. Başkası adına müracaatta bulunacak iseniz; özel yetki içerir vekaletname ile başvurmanız gerekmektedir. Başvuru için özel bir format olmamakla birlikte web sitemizde bulunan başvuru formunu kullanabilirsiniz, talebinizin net bir şekilde yazılması net bir cevap verilmesini sağlayacaktır.

    Bizi takip edin:

    Güncel Yazılar

    Haberler